Giải pháp phòng ngừa cháy, nổ tỏng lắp đặt các thiết bị điện sinh hoạt và sản xuất
Cháy chủ yếu là do các hệ thống, thiết bị điện bị sự cố (hình ảnh minh họa)
An toàn phòng cháy, chữa cháy giữ một vai trò rất quan trọng trong đời sống kinh tế – xã hội. Yêu cầu an toàn trong sử dụng điện nói chung và an toàn trong quá sinh sản xuất và sinh hoạt ngày càng cần được chú trọng và quan tâm nhiều hơn.
Thực tế trong điều kiện hiện nay, một số vụ cháy xảy ra mang cả yếu tố khách quan và chủ quan. Trong đó yếu tố chủ quan được thể hiện từ việc không tuân thủ các quy định về an toàn phòng cháy chữa cháy; các tiêu chuẩn, quy chuẩn về lắp đặt và thiết kế hệ thống mạng lưới điện; sử dụng quá tải, hiện tượng ngắn mạch, điện trở chuyển tiếp. Trong đó có nguyên nhân về việc lắp đặt các thiết bị điện sinh hoạt và sản xuất sai quy cách. Từ đó dẫn đến nguy cơ cháy nổ gây thiệt hại đến người và tài sản.
Chính vì vậy để hạn chế nguy hiểm cháy nổ xảy ra, trong bài viết này tôi xin đề ra một số nhóm giải pháp cơ bản sau:
– Thứ nhất: Theo điều kiện an toàn phòng cháy thiết bị bảo vệ phải đặt trên các tấm papen, các bảng, tủ phân phối để khi các tia lửa trong thiết bị xuất hiện không gây sự nguy hiểm cho công nhân vận hành, không làm cháy hoặc hư hỏng các vật xung quanh. Trong các nhà ẩm và nhà có môi trường hóa học hoạt động mạnh thiết bị bảo vệ phải đặt trong tủ có đệm kín hay đưa ra khỏi phạm vi nhà đó để tránh oxy hóa làm hỏng thiết bị; trong các vùng nguy hiểm cháy loại C-I và C-II thiết bị bảo vệ phải đặt trong tủ kín, còn trong các nhà loại C – IIa đặt trong tủ bảo vệ. Tốt nhất nên đặt các thiết bị bảo vệ trong các phòng không nguy hiểm cháy của trạm phân phối.
– Thứ hai: Không đặt các tủ có thiết bị bảo vệ trong các vùng nguy hiểm cháy nổ. Vì ở chế độ làm việc bình thường hay sự cố hỗn hợp nguy hiểm cháy nổ có thể tạo thành tia lửa, cung lửa điện sẽ là nguồn nhiệt đủ lớn gây bắt cháy. Đối với các bảng phân phối, chiếu sáng kiểu chống nổ cho phép sử dụng trong môi trường nguy hiểm nổ.
– Thứ ba: Thiết bị bảo vệ cần phải đặt ngay tại đầu phân nhánh từ đường dây cung cấp điện. Trường hợp không thực hiện được yêu cầu trên, cho phép đặt thiết bị bảo vệ cách đường dây cung cấp tối đa là 3m (kể từ điểm phân nhánh đến thiết bị bảo vệ tính theo độ dài dây dẫn). Dây dẫn của đoạn này có thể chọn tiết diện dây dẫn từ thiết bị bảo vệ đi ra và phải luồn trong ống có vỏ bọc bằng chất không cháy, chỉ cho phép đặt ở trong các công trình không có nguy hiểm cháy và đặt theo bề mặt không cháy, nhưng phải dùng dây có vỏ bọc bảo vệ không cháy.
– Thứ tư: Ở những nơi khó tiếp cận (trên độ cao lớn, thiết bị bảo vệ có thể đặt cách điểm rẻ mạch tối đa là 30m). Trường hợp này tiết diện của mạch sẽ phải bằng tiết diện đã xác định bằng phương pháp tính toán dòng điện và không được nhỏ hơn 10% khả năng tải điện của đoạn cần bảo vệ trên đường dây cung cấp nhưng dây phải đặt trong ống, có vỏ không cháy.
+ Thiết bị bảo vệ phải đặt trên tất cả các pha bình thường không nối đất. Cấm đặt cầu chì trên dây trung tín của mạng điện trung tín trực tiếp nối đất. Cho phép không đặt thiết bị bảo vệ ở những vị trí sau đây nếu thấy điều kiện vận hành hợp lý.
+ Đường dây nhánh từ thanh dẫn của bảng điện đến các thiết bị đặt ngay trong bảng điện đó, nhưng dây dẫn phải chọn theo dòng điện tính toán của mạng điện.
+ Ở những chỗ phân nhánh từ đường dây cung cấp điện của dây dẫn đo lường, điều khiển, tín hiệu, nếu các dây dẫn này không ra ngoài phạm vi thích hợp của máy móc, nhưng dây dẫn phải luồn trong ống hay có vỏ không cháy. Không cho phép đặt thiết bị bảo vệ ở những nơi nối tới nguồn cung cấp các mạch điều khiển tín hiệu đo lường khi các mạch điện đó bị ngắt có thể gây nên những hậu quả: ngắt máy bơm chữa cháy, quạt thông gió loại trừ tạo thành nồng độ nguy hiểm nổ. Nhưng mạch điện này phải được đưa vào trong ống hay có vỏ bọc không cháy.
Từ những giải pháp cơ bản nêu trên trong quá trình thiết kế, lắp đặt có thể phòng ngừa và hạn chế được các nguy cơ xảy ra cháy, nổ đối với hệ thống mạng điện sinh hoạt và sản xuất.
Văn Ngọ – Phòng CSPCCC và CNCH
