Nêu cao tinh thần cảnh giác, phòng ngừa tội phạm sử dụng Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân của người dân thực hiện hành vi vi phạm pháp luật
Trong thời gian vừa qua, tại một số xã, phường, thị trấn, xuất hiện tình trạng một nhóm đối tượng xin chụp ảnh Căn cước công dân (CCCD), Chứng minh nhân dân (CMND) của người dân, sau đó, các đối tượng trả tiền cho người dân trên mỗi CMND/CCCD được chụp. Điển hình như vụ việc ngày 13/5/2022, Công an huyện Kim Sơn, Ninh Bình nhận được tin báo có 02 thanh niên lôi kéo người dân xã Hùng Tiến mượn CCCD để chụp ảnh không rõ mục đích. Qua xác minh, 02 đối tượng khai nhận quen biết với 01 người mang quốc tịch nước ngoài, đặt vấn đề lấy thông tin dữ liệu cá nhân để bán với giá 35 USD/người. Hai đối tượng đã thu thập được thông tin của hơn 100 người dân.
Bên cạnh đó, hiện nay một số người dân vẫn “vô tư” chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội. Tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân vì mã QR code và chíp trên thẻ CCCD chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao có thể triệt để lợi dụng. Chỉ cần dựa vào mã QR hoặc thông tin trên thẻ CCCD có thể biết rõ thông tin cá nhân của công dân, từ đó, các đối tượng có thể lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, trong khi đó, người dân không biết mình bị lợi dụng.
Ngoài ra, hiện nay có rất nhiều ứng dụng cho vay tiền online chỉ cần chụp ảnh CCCD hay CMND hai mặt là có thể giải quyết được hợp đồng vay tiền và giải ngân nhanh chóng. Các app này thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh, bỏ qua khâu xác minh chính chủ, từ đó, tạo khe hở cho các đối tượng tìm cách lấy thông tin cá nhân của người khác, chụp ảnh và gửi vào những ứng dụng này để vay tiền nhằm chiếm đoạt tài sản:
Thực tế hiện nay cho thấy: Các ổ nhóm tội phạm lừa đảo công nghệ cao xuyên biên giới móc nối các đối tượng trong nước mở tài khoản ngân hàng, mở tài khoản bitcoin bằng cách mượn, thuê CCCD; nhiều người bị lợi dụng hình ảnh CCCD/CMND hai mặt để đăng ký thuê bao trả sau của các nhà mạng, sau đó thực hiện những cuộc gọi quốc tế hoặc thực hiện các cuộc gọi trong nước; nhiều công ty ảo hoạt động không có nhân viên, thường mua lại hình ảnh CCCD/CMND của người khác để đăng ký mã số thuế ảo cho nhân viên công ty nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Nhiều công ty chọn hình thức ra thông báo tuyển dụng nhân sự không giới hạn số lượng với mức lương cao để thu hút người khác nộp hồ sơ xin việc, cuối cùng họ đều thông báo không trúng tuyển, sau đó lấy ảnh CMND, CCCD của người xin việc đó để đăng ký mã số thuế ảo…
Ảnh minh họa
Để nêu cao tinh thần cảnh giác, phòng ngừa tội phạm sử dụng CCCD, CMND của người dân thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, lực lượng Công an các cấp cần phải:
Một là, tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân nâng cao cảnh giác, chủ động bảo vệ dữ liệu, thông tin cá nhân, thông tin tài khoản của cá nhân, không chia sẻ hình ảnh CCCD/CMND trên mạng xã hội để phòng ngừa tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật.
Hai là, phát động phong trào quần chúng nhân dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, kịp thời phát hiện, tố giác tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật nêu trên với cơ quan Công an hoặc chính quyền cơ sở. Thường xuyên tuyên truyền, nêu cao tinh thần cảnh giác của người dân trong việc phòng ngừa các loại tội phạm lợi dụng CCCD, CMND của người dân thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Ba là, thường xuyên nắm địa bàn, tăng cường công tác quản lý cư trú, kiểm tra thường trú, tạm trú phát hiện các đối tượng có biểu hiện hoạt động phạm tội, các đối tượng có biểu hiện vi phạm pháp luật trong mua bán, sử dụng trái phép thông tin cá nhân đang thường trú, tạm trú tại địa bàn, từ đó, trao đổi với các lực lượng có liên quan (hình sự, an ninh mạng, …) để phối hợp quản lý, xử lý theo quy định của pháp luật.
Từ những sự việc trên, cơ quan Công an khuyến nghị người dân không đăng tải, chia sẻ hình ảnh CCCD, CMND lên trên mạng xã hội; không cung cấp thông tin CCCD, CMND cho những dịch vụ không thiết yếu, các dịch vụ không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân. Không cho người khác mượn CCCD nếu không có mục đích chính đáng.
Khi mất CCCD, công dân cần trình báo lên cơ quan chức năng để báo mất và làm lại giấy tờ. Đồng thời phòng ngừa trường hợp số CCCD bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật thì có căn cứ để chứng minh bản thân không có liên quan đến các giao dịch dân sự đó.
Trong trường hợp bị lừa lấy thông tin CMND/CCCD để đi vay tiền thì người dân cần nhanh chóng thông báo với đơn vị cho vay, đồng thời liên hệ đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ nhanh nhất. Còn trường hợp bị các đối tượng khác lợi dụng lấy số CMND hay số thẻ CCCD để đi đăng ký mở tài khoản ngân hàng hay đăng ký thuê bao trả sau thì người dân cũng cần nhanh chóng liên hệ đến ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ./.
Nguyễn Thị Tâm
