Bộ Công an đề xuất sửa đổi Thông tư về giảm thời hạn, tạm đình chỉ cho học sinh trường giáo dưỡng, trại viên cơ sở giáo dục bắt buộc

Thông tư số 43/2022/TT-BCA hiện hành là căn cứ pháp lý quan trọng để tổ chức thực hiện công tác giáo dục, thực hiện chế độ, chính sách đối với học sinh, trại viên, thông qua đó tạo môi trường giáo dục lành mạnh, bình đẳng. Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, giúp học sinh, trại viên tin tưởng vào chính sách pháp luật, yên tâm học tập, rèn luyện, quá trình triển khai đã bộc lộ một số vướng mắc, bất cập cần điều chỉnh.

Về cơ sở chính trị, pháp lý:

Tờ trình nêu rõ, thực hiện Đề án số 19/ĐA-BCA ngày 10/7/2023 của Bộ trưởng Bộ Công an và Quyết định số 5716/QĐ-BCA ngày 18/8/2023 thì Phòng Công tác cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng được giải thể, chức năng của Phòng này được chuyển sang các Phòng nghiệp vụ khác của Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng theo lĩnh vực: Giáo dục, quản lý giam giữ, quản giáo. Do đó, quy định tại khoản 1 Điều 7 Thông tư số 43 về thành phần Hội đồng thẩm định hồ sơ không còn phù hợp với mô hình tổ chức hiện tại.

Ngoài ra, việc quy định Hội đồng thẩm định tự giải thể sau khi hoàn thành nhiệm vụ tại Thông tư số 43 được cho là chưa phù hợp với thực tiễn, ảnh hưởng đến tiến độ kiểm tra, thẩm định hồ sơ và phức tạp về thủ tục hành chính do đây là công tác thường xuyên.

Bên cạnh đó, Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy, trong đó có nội dung sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện. Do vậy, để đảm bảo tính khả thi của Thông tư, cần thiết phải sửa đổi cụm từ Tòa án nhân dân cấp huyện quy định tại một số Điều của Thông tư số 43.

Về cơ sở thực tiễn:

- Thời hạn thẩm định hồ sơ: Khoản 3 Điều 5 Thông tư số 43 quy định Hội đồng thẩm định của Cục C10 có 02 ngày làm việc để xem xét, thẩm định hồ sơ đề nghị giảm thời hạn cho học sinh, trại viên của 03 trường giáo dưỡng và 03 cơ sở giáo dục bắt buộc. Trong khi đó, theo khoản 3 Điều 28 Pháp lệnh số 03/2022/UBTVQH15, Tòa án nhân dân cấp huyện có tổng cộng 05 ngày làm việc để thụ lý, phân công thẩm phán và ra quyết định đối với hồ sơ của một đơn vị. Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng nhận thấy thời gian 02 ngày làm việc cho Hội đồng thẩm định của Cục là chưa hợp lý.

- Thành phần Hội đồng và Tiểu ban xét duyệt tại trường giáo dưỡng: Khoản 1 Điều 6 Thông tư số 43 quy định về Hội đồng xét duyệt, đề nghị giảm thời hạn tại trường giáo dưỡng. Tuy nhiên, khi Hội đồng đã có Phó Chủ tịch Hội đồng thì không cần thiết phải quy định thêm nhiều Ủy viên Thường trực như vậy. Đồng thời, quy định Ủy viên, Ủy viên thư ký là chỉ huy các đội nghiệp vụ trực thuộc là chưa rõ ràng, dẫn đến cách hiểu là tất cả chỉ huy các đội nghiệp vụ đều là ủy viên.

- Đối với Tiểu ban xét duyệt tại phân hiệu trường giáo dưỡng, quy định thành phần gồm Trưởng phân hiệu làm Trưởng tiểu ban; Ủy viên, Ủy viên Thư ký là đại diện các đội nghiệp vụ trực thuộc cũng không còn phù hợp. Theo Quyết định số 7356/QĐ-BCA ngày 13/9/2021, Phân hiệu trường giáo dưỡng do Trưởng phân hiệu phụ trách và các Phó trưởng phân hiệu, không bố trí đại diện các đội nghiệp vụ công tác tại phân hiệu.

Những bất cập tương tự cũng được ghi nhận đối với quy định về Hội đồng và Tiểu ban xét duyệt, đề nghị giảm thời hạn tại cơ sở giáo dục bắt buộc (khoản 2 Điều 6 Thông tư số 43).

Do đó, để khắc phục những bất cập nêu trên, cần thiết phải ban hành Thông tư sửa đổi nhằm hoàn thiện các quy định về xét, đề nghị, thẩm định hồ sơ đề nghị giảm thời hạn chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, tạo cơ sở pháp lý để khắc phục, giải quyết khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn; bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền, chế độ, chính sách của học sinh trường giáo dưỡng, trại viên cơ sở giáo dục bắt buộc.

Dự thảo Thông tư gồm 2 Điều, tập trung vào các nội dung chính sau:

- Sửa đổi khoản 3 Điều 5 về thời hạn Hội đồng thẩm định phải xem xét, thẩm định hồ sơ và trả lời cơ quan đề nghị; thời hạn cơ quan đề nghị hoàn thiện hồ sơ.

- Sửa đổi khoản 1, khoản 2 Điều 6 về tổ chức Hội đồng xét duyệt, đề nghị giảm thời hạn của trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc theo hướng bỏ các ủy viên thường trực; quy định cụ thể Ủy viên, thư ký; quy định Chủ tịch Hội đồng thẩm định và Ủy viên, thư ký trong trường hợp đơn vị chưa có Thủ trưởng và Đội chuyên môn chưa có Đội trưởng.

- Sửa đổi khoản 1 Điều 7 về tổ chức Hội đồng thẩm định, theo đó không ấn định Trưởng phòng Phòng Công tác giáo dục làm Phó Chủ tịch Hội đồng, thay vào đó là quy định 01 lãnh đạo Phòng Công tác giáo dục làm Phó Chủ tịch Hội đồng; 01 cán bộ Phòng Công tác giáo dục làm Ủy viên, thư ký và các ủy viên khác do Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng quyết định theo chức năng, nhiệm vụ.

- Sửa đổi cụm từ Tòa án nhân dân cấp huyện tại khoản 1 Điều 7; Điều 10; khoản 2, khoản 3 Điều 11 Thông tư số 43 thành cụm từ Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Tham gia ý kiến đối với hồ sơ Dự thảo tại đây./.