Tăng cường giám sát bệnh đậu mùa khỉ trong Công an tỉnh Kon Tum

Bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu tiên trên khỉ vào năm 1958, ca bệnh đầu tiên trên người được ghi nhận vào năm 1970 tại Congo. Bệnh đậu mùa khỉ có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc gần gũi, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vật dụng bị nhiễm mầm bệnh như chăn, ga gối đệm. Bệnh thường diễn biến nặng ở trẻ em, phụ nữ có thai hoặc người bị suy giảm miễn dịch. Thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày (thường từ 6 đến 13 ngày). Bệnh đậu mùa khỉ có các biểu hiện triệu chứng tương tự như bệnh đậu mùa, tuy nhiên hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to.

Hình ảnh virus đậu mùa khỉ dưới kính hiển vi điện tử. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến 21/5/2022 trên thế giới đã ghi nhận 92 trường hợp mắc bệnh, 28 trường hợp nghi ngờ và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca bệnh được phát hiện đều không có tiền sử đi về từ vùng có dịch và các quốc gia ghi nhận ca bệnh chưa từng lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ trước đây. Các trường hợp mắc bệnh được xác định là bị nhiễm vi rút đậu mùa khỉ chủng Tây Phi và có đặc điểm giống chủng vi rút lây truyền từ Nigeria sang một số quốc gia năm 2018, 2019. Dự báo dịch bệnh đậu mùa khỉ sẽ tiếp tục gia tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.

Về định nghĩa ca bệnh: Theo Tổ chức Y tế thế giới, định nghĩa các ca bệnh mắc đậu mùa khỉ cụ thể như sau:

Trường hợp nghi ngờ: là người ở mọi lứa tuổi, đang sinh sống tại quốc gia không lưu hành bệnh đậu mùa khỉ, bị phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng sau kể từ ngày 15/3/2022: Đau đầu, sốt (38,5oC), nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau cơ, đau lưng, suy nhược.

Trường hợp có thể: là trường hợp nghi ngờ và có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: tiếp xúc trực tiếp với người mắc; tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da, bao gồm cả quan hệ tình dục; hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường hoặc đồ dùng của ca bệnh có thể hoặc xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ trong 21 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng; Có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có nhiều bạn tình trong 21 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng; có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với virus orthopoxvirus (trong trường hợp chưa tiêm phòng bệnh đậu mùa hoặc chưa tiếp xúc với các chủng virus orthopoxvirus đã biết khác); có các triệu chứng nêu trên đến mức phải nhập viện.

Trường hợp xác định: là trường hợp nghi ngờ hoặc có và có kết quả xét nghiệm Realtime PCR dương tính với virus đậu mùa khỉ.

Trường hợp loại trừ: là trường hợp nghi ngờ hoặc có thể nhưng có kết quả xét nghiệm Realtime PCR âm tính với virus đậu mùa khỉ.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới các trường hợp bị nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đều phải được điều tra và nếu được chẩn đoán xác định phải cách ly cho đến khi các tổn thương trên da của người mắc khô, bong vảy và lành hẳn.

Đậu mùa khỉ là căn bệnh gây ra bởi loại virus lưu hành từng xuất hiện ở châu Phi

Căn cứ Công văn số 2668/BYT-DP ngày 24/5/2022 của Bộ Y tế, Công văn số 551/DP ngày 25/5/2022 của Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế và Công văn số1280/H06-P2 ngày 02/6/2022 của Cục Y tế – Bộ Công an về việc tăng cường giám sát phòng chống bệnh đậu mùa khỉ;

Theo đó, Công an tỉnh Kon Tum đưa ra hướng dẫn tạm thời để tăng cường giám sát, phòng chống bệnh đậu mùa khỉ và kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống, hạn chế tối đa số mắc và tử vong trong toàn lực lượng:

1. Tăng cường giám sát phát hiện các trường hợp nghi ngờ ngay tại cửa khẩu, nhất là các trường hợp đi về từ các quốc gia đang lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (Benin, Cameroon, CH Trung Phi, CHDC Công gô, Gabon, Ghana, Bờ Biển Ngà, Liberia, Nigeria, CH Công gô, Sierra Leone và am Sudan).

2. Bệnh xá Công an tỉnh và y tế cơ sở trong Công an tỉnh tăng cường giám sát phát hiện trường hợp nghi ngờ, trường hợp có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ (theo định nghĩa của Tổ chức Y tế thế giới). Khi phát hiện, báo cáo ngay Sở Y tế (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) trên địa bàn đóng quân để chẩn đoán xác định ca bệnh.

3. Tổ chức truyền thông cho cán bộ, chiến sĩ, công nhân Công an, lao động hợp đồng, người dân và các đối tượng trong cở giam giữ về tình hình bệnh đậu mùa khỉ và các biện pháp phòng chống tạm thời:

– Tránh tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh đậu mùa, tránh tiếp xúc trực tiếp với vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh;

– Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường;

– Che miệng khi ho, hắt hơi.

– Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ, cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời; Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ cần chủ động tự cách ly và tránh quan hệ tình dục; người xác định mắc bệnh phải được cách ly y tế đến khi điều trị khỏi bệnh.

– Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ cần tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng (chết hoặc sống) có thể chứa virus đậu mùa khỉ, không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã, không ăn thịt động vật chưa nấu chín kỹ hoặc ăn các sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh.

Trong thời gian này, nếu có dấu hiệu nặng, bệnh nhân cần đến Bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được khám bệnh và theo dõi kịp thời. Người bệnh mang khẩu trang y tế, di chuyển bằng xe cá nhân hoặc gọi Tổng đài 115 để được hỗ trợ (hạn chế di chuyển bằng phương tiện công cộng)./.

Phạm Thị Diên