Bảo vệ dữ liệu cá nhân - Một vấn đề cấp bách của xã hội
Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển vượt bậc, dữ liệu cá nhân trở thành một tài sản quý giá của mỗi cá nhân và cộng đồng. Dữ liệu cá nhân không chỉ giúp cá nhân thực hiện các giao dịch, tiếp cận các dịch vụ, mà còn giúp doanh nghiệp, nhà nước và các tổ chức xã hội hiểu được nhu cầu, hành vi và xu hướng của khách hàng, người dân và cộng đồng. Đây cũng là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế số, nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy sáng tạo và đổi mới.
Tuy nhiên, dữ liệu cá nhân cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy cơ bị xâm phạm, lạm dụng, mua bán và lộ lọt. Hiện nay, thực trạng thông tin cá nhân ở nước ta bị lộ lọt rất phổ biến, người dân thường xuyên phải nhận các thông tin, tin nhắn lừa đảo, các liên kết giả mạo, bị làm phiền vì các cuộc gọi mời chào, giới thiệu dịch vụ... Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài chính, mà còn ảnh hưởng đến danh tiếng, uy tín, quyền riêng tư và quyền tự do của cá nhân.
Ảnh minh họa
Trước tình trạng trên, mỗi người dân cần nâng cao ý thức và trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân. Thường xuyên kiểm tra, cập nhật và xóa bỏ những thông tin cá nhân không cần thiết trên các thiết bị điện tử, mạng xã hội, ứng dụng di động. Thận trọng khi nhận và truy cập các thông tin, tin nhắn, liên kết từ nguồn không rõ nguồn gốc, không tin tưởng. Đồng thời, kịp thời báo cáo, tố cáo kịp thời những hành vi xâm phạm, lạm dụng, mua bán, lộ lọt dữ liệu cá nhân cho cơ quan có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, cần hoàn thiện và thực thi pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Trước mắt, cần đề xuất xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân để hoàn thiện cơ sở pháp lý phù hợp với quy định quốc tế, tiêu chuẩn quốc gia và thực tiễn xã hội. Đồng thời, bổ sung các quy định khác có liên quan về trường hợp, điều kiện và phương thức thu thập, lưu trữ, xử lý, sử dụng và chia sẻ dữ liệu cá nhân; các biện pháp bảo mật, bảo vệ dữ liệu cá nhân, như: Mã hóa, xác thực, kiểm soát truy cập, sao lưu…
Ngoài ra, cần quy định rõ ràng các trách nhiệm và hình thức xử lý vi phạm của doanh nghiệp, nhà nước và các tổ chức xã hội liên quan đến dữ liệu cá nhân, trong đó, quan trọng nhất là bổ sung tội danh làm lộ lọt, mua bán dữ liệu cá nhân vào Bộ Luật Hình sự cũng như quy định cơ quan có thẩm quyền, thủ tục và phương thức giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo liên quan đến dữ liệu cá nhân.
Bảo vệ dữ liệu cá nhân là một vấn đề cấp bách của xã hội hiện đại. Đó không chỉ là trách nhiệm của cá nhân, mà còn là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, của doanh nghiệp, Nhà nước và cả xã hội. Bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng chính là bảo vệ tài sản, bảo vệ quyền riêng tư, quyền tự do, danh dự, uy tín của mỗi cá nhân và của cộng đồng. Qua đó, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ, công bằng và phát triển.