Nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, ngăn chặn hành vi chống người thi hành công vụ
Thời gian vừa qua trên địa bàn cả nước liên tục xảy ra các vụ chống người thi hành công vụ, phần lớn các vụ chống người thi hành công vụ xảy ra khi lực lượng Công an và các lực lượng thực thi nhiệm vụ khác kiên quyết ngăn chặn, xử lý vi phạm và truy bắt đối tượng phạm tội. Theo thống kê chưa đầy đủ của Bộ Công an, trong năm 2022 toàn quốc đã xảy ra hơn 30 vụ chống đối lực lượng CSGT khi đang thi hành công vụ, làm 07 CBCS bị thương.
Những đối tượng vi phạm không chỉ chống người thi hành công vụ để ngăn cản việc bị xử lý, chạy trốn khi bị bắt giữ mà còn ngang nhiên khiêu khích, thách thức, đe dọa lực lượng Cảnh sát đang làm nhiệm vụ. Hành vi phạm tội thường rất côn đồ, hung hãn, chủ động tấn công lực lượng Cảnh sát khi đang xử lý vụ việc. Nghiêm trọng hơn có nhiều trường hợp, sau khi bị bắt giữ, xử lý, đối tượng tổ chức thành băng nhóm sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ tấn công lại lực lượng chức năng để trốn thoát hoặc giải cứu đối tượng bị bắt, gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh Kon Tum cũng đã xảy ra một số vụ chống người thi hành công vụ, hầu hết những vụ chống người thi hành công vụ chủ yếu là do ý thức chấp hành pháp luật của người dân còn thấp, bị các đối tượng xấu kích động, lôi kéo tham gia hoặc do các đối tượng (chủ yếu là người dân tộc thiểu số) uống rượu bia say không làm chủ được bản thân nên có những hành động chống đối lại lực lượng chức năng.
Hiện trường vụ chống người thi hành công vụ tại chốt kiểm dịch liên ngành Sao Mai xã Hoà Bình, thành phố Kon Tum
Điển hình như vụ chống người thi hành công vụ xảy ra vào ngày 01/4/2020 tại chốt kiểm dịch liên ngành Sao Mai (thuộc TP Kon Tum). Chu Văn Tùng, sinh năm 2000, trú tại làng Gào, xã Ia Lang, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai. Đối tượng Tùng điều khiển xe mô tô BKS: 81U1-255.09 đi từ Gia Lai đến Kon Tum, khi đi đến chốt kiểm dịch, lực lượng chức năng đang thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch liên ngành phòng, chống dịch Covid-19 đã ra hiệu lệnh dừng xe Tùng để kiểm tra thân nhiệt. Tuy nhiên đối tượng chống đối, bất hợp tác và có nhiều lần định bỏ trốn nhưng bị ngăn cản. Trong thời gian chờ phương tiện đưa đi cách ly tập trung, thấy xe ô tô tải BKS: 81C-070.48 do anh Lê Văn Chính đang dừng để mọi người có mặt trên xe vào khai báo y tế thì Tùng chạy đến rồi ngồi vào ca bin điều khiển xe ô tô bỏ chạy. Thấy vậy, đồng chí Nguyễn Nhật Khánh (Cán bộ Đội Cảnh sát giao thông trật tự - Công an TP Kon Tum), dùng xe ô tô chuyên dụng BKS: 82B-0754 đuổi theo và chặn trước xe ô tô do Tùng điều khiển, yêu cầu Tùng mở cửa xe nhưng Tùng không chấp hành. Đối tượng trở nên hung hãn hơn khi điều khiển xe ô tô mình chiếm đoạt được đâm vào phần sau của xe chuyên dụng. Thấy sự manh động và liều lĩnh của Tùng, đồng chí Khánh đã dùng gạch đập vỡ kính bên tài xế, rồi đưa tay mở chốt cửa xe thì Tùng dùng cây sắt trong xe ô tô đánh gây thương tích cho ông Khánh. Sau đó đối tượng Tùng bỏ chạy đến rẫy của ông Đoàn Anh Khoa thuộc xã Hòa Bình thành phố Kon Tum, tại đây Tùng thấy ông Khoa đang ngồi trên giường bấm điện thoại, Tùng lại dùng cây sắt, đánh ông Khoa và lấy đi 1 chiếc điện thoại di động hiệu SamSung và bỏ trốn. Các lực lượng chức năng tỉnh Kon Tum đã tiến hành truy bắt đối tượng, đến 19 giờ 15 phút cùng ngày lực lượng Công an đã bắt giữ thành công đối tượng.
Đối tượng Chu Văn Tùng tại cơ quan Công an
Với những hành vi trên Toà án nhân dân thành phố Kon Tum đã tuyên phạt Chu Văn Tùng 7 năm tù về tội “Cướp tài sản”; 9 tháng tù về tội “Chống người thi hành công vụ”; 2 năm tù về tội “Công nhiên chiếm đoạt tài sản”. Tổng mức hình phạt, cho cả 3 tội danh trên là 9 năm 9 tháng tù giam.
Đối tượng Chu Văn Tùng được đưa ra xét xử tại Toà án nhân dân thành phố Kon Tum với tổng mức hình phạt, cho cả 3 tội danh là 9 năm 9 tháng tù giam.
Hay như vụ chống người thi hành công vụ xảy ra tại huyện Sa Thầy, cụ thể vào khoảng 15 giờ 30 phút ngày 02/12/2020 Công an xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy nhận được tin báo về việc Đinh Trọng Hiếu, sinh năm 1994, trú tại Đắk Tang xã Rờ Kơi huyện Sa Thầy dùng cuốc đuổi đánh người bán hàng rong tại thôn Đắk Tang nên đã triển khai lực lượng đến hiện trường để giải quyết vụ việc. Khi lực lượng chức năng đến hiện trường thì Hiếu điều khiển xe mô tô bỏ chạy, lực lượng Công an xã yêu cầu Hiếu dừng lại nhưng Hiếu không dừng mà có lời nói thách thức lực lượng Công an xã. Lúc này đồng chí Xuân cán bộ Công an xã trong quá trình truy đuổi thì phát hiện Hiếu đi xe mô tô trên tay cầm theo một khẩu súng. Thấy vậy đồng chí Xuân yêu cầu Hiếu bỏ súng xuống và về trụ sở Công an xã để làm việc. Tuy nhiên Hiếu vẫn ngoan cố không chấp hành, rồi nhồi diêm vào súng và dương súng hướng về đồng chí Xuân. Thấy đối tượng manh động nên đồng chí Xuân nhanh trí nhảy vào vườn cà phê, Hiếu nổ súng bắn đồng chí Xuân nhưng không trúng. Lực lượng Công an xã tiếp tục truy đuổi yêu cầu đối tượng bỏ súng xuống nhưng Hiếu tiếp tục nhồi diêm vào súng và giương súng bắn về phía lực lượng Công an xã. Sau đó Hiếu lấy xe mô tô chạy trốn về hướng huyện Ngọc Hồi, rồi sang nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.
Đối tượng Đinh Trọng Hiếu tại phiên tòa
Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Sa Thầy khoảng 15 giờ 30 phút ngày 02/12/2020 Công an xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy nhận được tin báo về việc Đinh Trọng Hiếu dùng cuốc đuổi đánh người bán hàng rong tại thôn Đắk Tang nên đã triển khai lực lượng đến hiện trường để giải quyết vụ việc. Tuy nhiên khi đến hiện trường Hiếu đã điều khiển xe mô tô bỏ chạy, lực lượng Công an xã yêu cầu Hiếu dừng lại nhưng Hiếu không dừng mà có lời nói, hành động thách thức lực lượng Công an xã. Lúc này đồng chí Xuân cán bộ Công an xã trong quá trình truy đuổi thì phát hiện Hiếu đi xe mô tô trên tay cầm theo một khẩu súng. Thấy vậy đồng chí Xuân yêu cầu Hiếu bỏ súng xuống, chấp hành về trụ sở Công an xã để làm việc mà Hiếu vẫn ngoan cố không chấp hành, rồi nhồi diêm vào súng và dương súng hướng về đồng chí Xuân. Thấy đối tượng manh động nên đồng chí Xuân nhanh trí nhảy vào vườn cà phê thì Hiếu nổ súng nhưng không gây thương tích cho đồng chí Xuân. Sau đó lực lượng Công an xã tiếp tục truy đuổi yêu cầu đối tượng bỏ súng xuống nhưng Hiếu tiếp tục nhồi diêm vào súng và giương về phía lực lượng Công an xã bắn nhưng không trúng ai. Sau đó Hiếu lấy xe mô tô chạy trốn về hướng huyện Ngọc Hồi, rồi sang nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào để lẫn trốn. Đối tượng Đinh Trọng Hiếu đã bị lực lượng chức năng phát hiện bắt giữ ngày 09/5/2022 tại khu vực nghĩa trang thôn Tà Ka, xã Pờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum khi Y vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào về Việt Nam. Với hành vi chống người thi hành công vụ Đinh Trọng Hiếu đã bị toà án nhân dân huyện Sa Thầy tuyên phạt 24 tháng tù về tội “Chống người thi hành công vụ”.
Tội "chống người thi hành công vụ” được quy định tại Điều 330 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung 2017) quy định: Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: Có tổ chức, phạm tội 02 lần trở lên, xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội, gây thiệt hại về tài sản 50.000.000 đồng trở lên, tái phạm nguy hiểm. Bên cạnh đó, xử phạt hành chính với hành vi "chống người thi hành công vụ”, nếu chống người thi hành công vụ chưa đến mức độ truy cứu trách nhiệm hình sự như nêu trên thì người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính.
Tội "chống người thi hành công vụ” đã được quy định rõ tại Điều 330 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung 2017). Tuy nhiên với tính chất nguy hiểm của hành vi này gây ra thì mức hình phạt trên còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe, phòng ngừa, nên tình hình tội phạm chống người thi hành công vụ trong thời gian qua vẫn diễn biến phức tạp.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, ngăn chặn hành vi chống người thi hành công vụ, chính quyền các cấp cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật trong quần chúng nhân dân; xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi chống người thi hành công vụ, đặc biệt cần đưa các vụ chống người thi hành công vụ ra xét xử lưu động nhằm mục đích răn đe, phòng ngừa chung. Đối với lực lượng thực thi nhiệm vụ cần tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát phải có tư thế, lễ tiết, tác phong đúng mực trong quá trình tiếp xúc, làm việc với Nhân dân. Khi giải quyết các vụ việc phức tạp nơi đông người cần phải khéo léo linh hoạt, tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ của quần chúng nhân dân, giữ vững uy tín của ngành Công an.