Một số nội dung mới trong Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024.
Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ được Quốc hội thông qua gồm 8 chương, 75 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025 đã bổ sung những quy định mới. Theo đó Luật quy định chế độ quản lý dao có tính sát thương cao gắn với mục đích sử dụng; Bổ sung quy định về các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp; Cắt giảm các giấy tờ, thủ tục cấp các loại giấy phép về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ...
Thứ nhất, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 quy định chế độ quản lý dao có tính sát thương cao gắn với mục đích sử dụng. Trong đó, quy định dao có tính sát thương cao thuộc nhóm vũ khí thô sơ là căn cứ quan trọng nhằm xử lý đối với tội phạm sử dụng dao để gây án, tăng cường công tác quản lý, tạo cơ sở pháp lý để phòng ngừa, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật sử dụng dao có tính sát thương cao.
Luật nêu rõ dao có tính sát thương cao là dao sắc, dao nhọn thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành, được quy định là vũ khí thô sơ nếu sử dụng với mục đích để thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ. (điểm b, kkhoản 4 và khoản 6 điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024).
Trường hợp dao có tính sát thương cao sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, được quy định là vũ khí quân dụng ( Điểm d, khoản 2, điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024).
Trường hợp “Dao có tính sát thương cao sử dụng vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt hàng ngày thì không quy định là vũ khí” và không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này. Quy định này đã giải quyết được vướng mắc khi giải thích từ ngữ đối với các loại vũ khí thô sơ, tháo gỡ vướng mắc trong thực tế khi dao được sử dụng vào mục đích sinh hoạt, đồng thời đảm bảo được tính khả thi của Luật.
Sử dụng dao có tính sát thương cao với mục đích xâm phạm tính mạng, SK trái PL
Thứ hai, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 bổ sung quy định về các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp:
Luật đã sửa đổi, bổ sung khái niệm vũ khí quân dụng bao gồm các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp, súng nén khí, súng nén hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này vào nhóm vũ khí quân dụng; các loại vũ khí được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng thi hành công vụ thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành; vũ khí khác không thuộc danh mục vũ khí quân dụng, nhưng có khả năng gây sát thương tương tự như súng quy định quân dụng và linh kiện cơ bản để tạo nên các loại súng này; các loại vũ khí thể thao, súng săn, vũ khí thô sơ thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành và dao có tính sát thương cao được sử dụng với mục đích để xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật (Theo Khoản 2, điều 2 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024).
Súng nén khí, súng nén hơi được quy định là vũ khí quân dụng
Thứ ba, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 bổ sung quy định về đối tượng, điều kiện, thẩm quyền, thủ tục tiếp nhận và quản lý, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ do tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài tặng, cho, viện trợ nhằm tạo cơ chế pháp lý để cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp của Việt Nam được tiếp nhận vũ khí, công cụ hỗ trợ do tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài tặng, cho, viện trợ; đồng thời, quản lý chặt chẽ số vũ khí do tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài tặng, cho, viện trợ.
Thứ tư, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 đã cắt giảm các giấy tờ, thủ tục cấp các loại giấy phép về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
Để phục vụ công tác đăng ký, quản lý cấp các loại giấy phép về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, trong đó cắt giảm các giấy tờ như: Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự, Căn cước công dân, các quyết định phê duyệt, hồ sơ, giấy tờ chứng minh các điều kiện hoạt động; ngoài ra quy định về cấp giấy phép sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ theo hướng không quy định thời hạn và chuyển việc cấp giấy xác nhận đăng ký sang cấp giấy phép sử dụng …
Như vậy, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2024 được xây dựng theo hướng cắt giảm các loại giấy tờ trong hồ sơ thủ tục hành chính và thực hiện tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công Bộ Công an; các bộ, ngành, địa phương khi thực hiện giải quyết thủ tục hành chính phải khai thác, chia sẻ dữ liệu về công dân, doanh nghiệp trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu khác theo Đề án 06 của Chính phủ. Quy định mới này cho thấy quyết tâm thực hiện cải cách, đơn giản hoá thủ tục hành chính của Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân.
Thứ năm, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 đã sửa đổi, bổ sung một số quy định về vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ.
Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hổ trợ năm 2024 quy định tổ chức, doanh nghiệp thực hiện nghiên cứu vật liệu nổ công nghiệp trên cơ sở nhiệm vụ khoa học và công nghệ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của Luật Khoa học và công nghệ; Bộ Công Thương quy định việc đăng ký sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp mới sản xuất, sử dụng tại Việt Nam; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ bỏ quy định chủng loại sản phẩm, quy mô sản xuất phải phù hợp với định hướng phát triển ngành vật liệu nổ công nghiệp; quy định tổ chức, doanh nghiệp sử dụng vật liệu nổ công nghiệp không hết bán lại cho tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh vật liệu nổ công nghiệp hoặc được phép tiêu huỷ;
Luật bổ sung quy định về điều chỉnh cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp; sửa đổi quy định cho phép giấy phép vận chuyển vật liệu nổ công nghiệp có giá trị cho lượt vận chuyển đi và vận chuyển về đối với trường hợp sử dụng vật liệu nổ công nghiệp không hết..
Những điểm mới này đã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ.
Việc xây dựng Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ đã góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách, trình tự, thủ tục hành chính và khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, bảo đảm thống nhất với các luật có liên quan; đồng thời, tạo cơ sở pháp lý trong công tác quản lý nhà nước và phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.