Lại nở rộ tình trạng "bùng" tiền vay online

Thực trạng đáng báo động

Trong thời gian vừa qua, Bộ Công an đã phối hợp với công an một số tỉnh, thành làm rõ hành vi thu hồi nợ của Công ty luật TNHH Pháp Việt, khởi tố, bắt giữ nhiều đối tượng thu hồi nợ theo kiểu “cưỡng đoạt tài sản”. Cơ quan công an cũng kiểm tra, khám xét Công ty F88 và một số công ty tài chính khác liên quan tới hoạt động cho vay và thu hồi nợ.

Các đối tượng đã có các hành vi khủng bố tinh thần, xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm và làm nhục người khác, đe dọa đến tính mạng, sức khỏe người khác. Điều này đã gây bức xúc cho dự luận, người dân khi mà các đối tượng thực hiện trong thời gian tương đối dài, công khai, manh động, côn đồ và bất chấp pháp luật. Tuy nhiên, đối với các khoản vay cá nhân đã vay thì theo quy định pháp luật các khoản này người vay vẫn phải trả lại hoặc bị truy thu vì là tang vật của vụ án hình sự.

Hoạt động đòi nợ trái pháp luật gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội. Việc các đơn vị cầm đồ hoạt động “núp bóng” công ty tài chính cũng khiến nhiều người dân nhầm lẫn, đánh đồng với công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp (được Ngân hàng Nhà nước cấp phép). Điều này không chỉ gây ảnh hưởng tới hình ảnh các công ty tài chính tiêu dùng mà sẽ nảy sinh một số nguy cơ tiềm ẩn đến hành vi trả nợ của khách hàng, gây khó khăn cho công tác thu hồi nợ. Thậm chí còn gây tâm lý hoang mang với các nhân sự thực hiện công tác thu hồi nợ của công ty tài chính tiêu dùng.

Chiêu trò “thừa nước đục thả câu”

Lợi dụng việc Cơ quan Công an điều tra một số công ty tài chính tiêu dùng, nhiều cá nhân lợi dụng mạng xã hội đã tung thông tin không đúng bản chất sự việc khiến cho hình ảnh thu hồi nợ của các công ty tài chính tiêu dùng bị méo mó, xuyên tạc, ảnh hưởng đến ý thức và trách nhiệm trả nợ của người dân. Nghiêm trọng hơn, các đối tượng còn lợi dụng  mạng xã hội Facebook, Zalo để lập ra nhiều hội nhóm với mục đích chia sẻ cách vay tiền của công ty tài chính tiêu dùng rồi trốn nợ, bùng nợ.

Hiện tượng các hội nhóm “bùng” app vay tiền mọc lên tràn lan trên mạng xã hội là một thực trạng đáng báo động của xã hội. Nguy hiểm hơn là đã và đang có rất nhiều người dân tham gia các hội nhóm này để tìm hiểu, dò hỏi kinh nghiệm “bùng” nợ nhằm chiếm đoạt tài sản của các tổ chức tín dụng. Chỉ cần lên mạng gõ cụm từ “cách bùng tiền qua app” sẽ cho một loạt những hội nhóm kín, mở với hàng chục nghìn thành viên hướng dẫn cách “bùng” tiền vay qua ứng dụng.

Các hội, nhóm dạy “bùng tiền” mọc lên như nấm sau mưa

Hiện nay, có 2 hình thức vay phổ biến là vay qua ứng dụng và vay trên website. Nếu vay qua ứng dụng, người dân sẽ phải mở quyền truy cập về các thông tin cá nhân như danh bạ, tin nhắn, đồng bộ Google và lịch sử cuộc gọi. Còn vay qua website, người dân sẽ phải để lại đường dẫn tới trang cá nhân Facebook, Zalo và lịch sử cuộc gọi trong vòng 6 tháng. Khi đến hạn không thanh toán, nhóm đòi nợ sẽ truy cập theo danh bạ, lấy số điện thoại gọi điện khủng bố người thân, bạn bè, ép người vay trả tiền. Nhiều trường hợp còn bị dọa tung ảnh cá nhân, tin nhắn hội thoại lên mạng xã hội để bêu xấu.Do đó, trong các hội nhóm này thường bày cách cho các thành viên “bùng” nợ bằng cách tìm mua sim ảo, “nuôi” Facebook, Zalo ảo, dùng CMND giả và “cày” danh bạ ảo…

Các đối tượng trong những hội nhóm này thường nhận CMND/CCCD giả, nhận “cày” ứng dụng vay tiền online, bán tài khoản Facebook ảo, bán danh bạ giả, nhận gọi điện trấn an người thân… Với CMND giả và danh bạ mới, người vay dễ dàng vay tiền mà không sợ bị ảnh hưởng đến gia đình, người thân. Thậm chí có thành viên còn rao bán sẵn bộ hồ sơ “đẹp” để vay tiền qua app với mức chi phí nhỏ.

Cũng từ đó, xuất hiện tình trạng nhiều người vay online có ý định vay tiền qua app, website rồi “bùng” mà bất chấp những hệ lụy về sau như người thân, bạn bè bị làm phiền, đe dọa, hậu quả về mặt pháp lí. Mặt khác, bên trong các hội nhóm bày cách “bùng” nợ app cũng tiềm ẩn những chiêu trò để lừa bịp người nhẹ dạ. Đã có trường hợp do quá túng quẫn, nghe theo những lời… rồi mất tiền vì trả phí cho “dịch vụ tư vấn bùng app” mà không vay được đồng nào.

Nhiều hệ lụy khôn lường kéo theo

Không chỉ đối diện với nguy cơ tiền mất tật mang, người dân thực hiện “bùng nợ” có khả năng còn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Cụ thể, hành vi sử dụng chứng minh nhân dân giả, đưa ra những thông tin không đúng về nhân thân, thông tin sai về công việc, lợi dụng app vay tiền để vay tiền với mục đích sử dụng chi tiêu cá nhân, đến thời hạn trả nợ nhưng không trả, được thể hiện qua các hành vi như bùng nợ, tắt máy, bỏ trốn, tìm mọi cách để trốn tránh không trả nợ theo đúng quy định, điều kiện của app…, có dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015. Bên cạnh đó, những người kích động, xúi giục, “vẽ đường cho hươu chạy” cách lừa đảo, hoặc cung cấp những điều kiện cần thiết cho người thực hiện hành vi lừa đảo nêu trên, có thể bị xử lý hình sự với vai trò đồng phạm.

Đặc biệt, trong thời gian vừa qua đã xuất hiện tình trạng người dân vay tiền qua app bị các đối tượng lạ gọi điện đòi nợ với tần suất nhiều, gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày nên đã nảy sinh chuyển hướng cuộc gọi của các số máy lạ gọi đến điện thoại cá nhân sang số điện thoại đường dây nóng của cơ quan công an. Việc chuyển cuộc gọi đến đường dây nóng của cơ quan Công an là hành vi vi phạm pháp luật  được quy định tại Điểm e, khoản 3, Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Cụ thể là hành vi “Thu thập, sử dụng thông tin của tổ chức mà không được sự đồng ý theo quy định của pháp luật”.

Do vậy, khi tham gia các hoạt động trên mạng xã hội người dân cần thực sự tỉnh táo, không để kẻ gian lợi dụng tâm lý nhẹ dạ cả tin để nhằm lôi kéo tham gia các hoạt động vay nợ thông qua các app bất hợp pháp; Sử dụng dịch vụ “bùng” nợ do các cá nhân trong các hội nhóm này cung cấp. Hãy thực sự cảnh giác với các nhóm, hội lập được lập ra trên mạng xã hội với mục đích hướng dẫn “bùng nợ” vì tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ tiềm tàng.