Phổ biến, thực hiện các quy định của pháp luật về hợp đồng, giao dịch

Theo Văn bản: Thời gian qua, về cơ bản, các hợp đồng, giao dịch được các tổ chức hành nghề công chứng thực hiện việc công chứng; Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã thực hiện việc chứng thực đã thể hiện đúng ý chí, thỏa thuận của các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng các bên xác lập giao dịch dân sự giả tạo nhằm che dấu đi một giao dịch dân sự khác (thường xuất hiện trong các giao dịch dân sự về mua bán, chuyển nhượng hay vay tài sản). Sở dĩ các đối tượng dùng một giao dịch dân sự giả tạo để che giấu đi một giao dịch dân sự thật sự xuất phát từ nhiều nguyên nhân, động cơ và lý do ẩn sau mỗi giao dịch dân sự đó như: trốn tránh nghĩa vụ thuế, phí đối với Nhà nước, nhằm che giấu đi mục đích thực sự của giao dịch dân sự để không cho các chủ thể khác biết, hoặc đạt được điều khoản ràng buộc bất lợi/hoặc có lợi hơn so với giao dịch dân sự thực sự... Loại giao dịch giả tạo nói trên gây rất nhiều hệ lụy cho các bên khi tham gia giao kết hợp đồng. Bên bán còn có thể rủi ro rất lớn nếu gặp phải trường hợp khi bên mua không trả đúng số tiền thực tế đã thỏa thuận cho bên bán; quyền lợi của cả bên bán và bên mua không được đảm bảo gây ra nhiều tranh chấp, kiện tụng, mất thời gian và công sức của các bên.

Để tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, thực hiện các quy định của pháp luật về dân sự, công chứng, đất đai, giao dịch bảo đảm, nhằm đẩy lùi tình trạng nêu trên, góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các bên trong giao dịch, hợp đồng, giảm thiểu các tranh chấp, mâu thuẫn phát sinh do hợp đồng giả tạo, Sở Tư đã đề nghị:

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên; Các Sở, ban ngành thuộc tỉnh tăng cường tổ chức phổ biến các văn bản pháp luật có liên quan đến hợp đồng, giao dịch dân sự như: Bộ Luật dân sự; Luật Đất đai, Luật nhà ở; Luật công chứng và các văn bản pháp luật có liên quan... Nhất là tuyên truyền, giải thích rõ quyền, nghĩa vụ của các bên khi tham gia hợp đồng, giao dịch dân sự, vay vốn bằng quyền sử dụng đất; các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động công chứng, hành vi thực hiện giao dịch giả tạo hoặc hành vi gian dối khác, chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật trong giao dịch, hợp đồng... Đặc biệt là các rủi ro pháp lý phát sinh từ các giao dịch giả tạo gây ra để cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp Nhân dân nhận thức được đầy đủ; nâng cao ý thức chấp hành, tuân thủ pháp luật, tránh những rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện các hợp đồng, giao dịch.

Các tổ chức hành nghề công chứng thực hiện nghiêm các quy định về trình tự, thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch, hướng dẫn người yêu cầu công chứng tuân thủ đúng các quy định của pháp luật có liên quan đến việc thực hiện hợp đồng, giao dịch nói chung; hợp đồng, giao dịch về đất đai nói riêng. Đồng thời, quán triệt công chứng viên tuân thủ quy định về đạo đức hành nghề, tuân thủ quy định pháp luật công chứng và pháp luật có liên quan quan khi thực hiện công chứng hợp đồng, giao dịch. Tăng cường hướng dẫn, giải thích rõ quyền, nghĩa vụ, lợi ích hợp pháp và hậu quả pháp lý của tổ chức, cá nhân khi tham gia hợp đồng, giao dịch. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng có thẩm quyền trong việc tiếp nhận các giao dịch, hợp đồng có liên quan đến quyền sử dụng đất, nhằm đảm bảo chính xác trên thực địa, thông tin trong hồ sơ địa chính. Kịp thời phản ánh, báo cáo lên các cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp tài sản giao dịch là quyền sử dụng đất có dấu hiệu đáng ngờ; yêu cầu các công chứng viên nâng cao tinh thần, trách nhiệm trong việc công chứng hồ sơ giao dịch về đất đai để kịp thời ngăn chặn tình trạng nêu trên.

Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật và những biểu hiện tiêu cực trong hoạt động chứng thực. Thực hiện chặt chẽ, đúng quy định pháp luật khi chứng thực hợp đồng, giao dịch về đất đai gắn với công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hợp đồng, giao dịch. Trong đó đặc biệt chú trọng phổ biến  quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, giao dịch; các hậu quả pháp lý bất lợi mà các bên tham gia giao dịch phải gánh chịu khi thực hiện các giao dịch giả tạo.
Chỉ đạo Đài truyền thanh và truyền hình cấp huyện, Đài truyền thanh cấp xã tăng cường thời lượng, chuyên mục, chuyên trang tuyên truyền, phổ biến pháp luật về dân sự, đất đai, công chứng, giao dịch bảo đảm và các văn bản có liên quan; quyền, nghĩa vụ của công dân khi tham gia hợp đồng, giao dịch dân sự./.